“Het zichtbaar maken van wat bewoners hebben bereikt, aan anderen in een soortgelijke situatie, spreekt meer aan dan alleen het verhaal van de professional.” Dat constateert het Amerikaanse EMPath naar aanleiding van hun ervaringen met de aanpak Mobility Mentoring®. In posters en verhalen laten deelnemers zien wat zij hebben bereikt door begeleiding te zoeken bij onder meer het aanpakken van schulden. Platform31 interviewde, in samenwerking met de Hogeschool Utrecht, een aantal bewoners om ook in Nederland succesverhalen in beeld te brengen om anderen te inspireren. Naar aanleiding daarvan zagen zij een aantal aandachtspunten.
EMPath probeert op verschillende manieren haar doelgroep aan te spreken. Niet alleen door hun materiaal in begrijpbare taal te schrijven, zonder jargon, en met plaatjes. Maar ook door het meer zichtbaar maken van de successen van deelnemers. Ze brengen expliciet in beeld wat de inwoners hebben bereikt door begeleiding te zoeken. EMPath kiest ervoor om mensen aansprekend en herkenbaar in beeld te brengen. De foto’s laten dan ook trotse deelnemers zien. Daarmee willen ze zoveel mogelijk andere mensen aanspreken. Mensen nemen over het algemeen eerder iets aan van een ervaringsdeskundige of als ze zich herkennen in de betreffende personen. Ook is de combinatie van beeld/foto met een paar korte quotes eronder pakkend. De quotes gaan over wat de deelnemers hebben bereikt door begeleiding te zoeken. De verhalen zijn oprecht en authentiek.
Anonimiteit
In Nederland ging Platform31, in opdracht van een gemeente, aan de slag om succesverhalen van een aantal bewoners in beeld te brengen. In samenwerking met Nadja Jungmann van de Hogeschool Utrecht, interviewde zij een aantal inwoners die aan de slag zijn gegaan met hun schulden. Naar aanleiding daarvan constateerden Anne-Marie Rijssenbeek en Femke Bax, projectleiders bij Platform31, een aantal aandachtspunten om rekening mee te houden bij het delen van deze successen van inwoners. “Schulden, armoede of andere sociale problematiek kunnen voor de geïnterviewden een beladen onderwerp zijn”, vertellen Anne-Marie en Femke. “Het is daarom belangrijk om te bespreken wat de consequenties kunnen zijn van het uit handen geven van hun persoonlijke verhaal. Het kan namelijk best confronterend zijn om dit op papier terug te lezen. Anonimiteit is daarom een belangrijke trigger voor mensen om hun verhaal te willen vertellen. Niet iedereen wil met naam en toenaam zijn of haar verhaal en foto delen, bijvoorbeeld omdat zij in de buurt wonen, aan het solliciteren zijn, kinderen hebben of een vanwege een andere reden. Als zij hun verhaal willen vertellen, kun je verder in gesprek over het delen en openbaar maken. Daarbij is het essentieel dat de geïnterviewden duidelijk worden geïnformeerd over wanneer en op welke wijze hun quote of verhaal in het openbaar verschijnt.”
Trots
Uit de verhalen van de geïnterviewden bleek wel dat ze uiteindelijk trots zijn dat ze de stap naar de hulp of dienstverlening hebben gemaakt en ook graag andere mensen in een soortgelijke situatie willen inspireren of helpen. Anne-Marie: “De eerste stap naar hulp- of dienstverlening bleek voor iedereen heel lastig, er is veel schaamte en een hoge ervaren drempel om financiële problemen met iemand te bespreken. Maar achteraf raadden ze allemaal aan het wel te doen, iemand in vertrouwen te nemen en erover te praten. En iedereen had wel eerder hulp willen hebben.” Femke vult aan: “Uit de interviews bleek ook dat de meeste mensen na afloop van hun traject ook graag zelf iets willen betekenen voor anderen die in een moeilijke of gelijke situatie zitten. Ze weten dan hoe belangrijk het is om je verhaal kwijt te kunnen en gehoord te worden. Het delen van succesverhalen lijkt dan een mooie optie, houd wel rekening met de geïnterviewden zelf en wat het met ze doet.”
Ambassadeurs
Naar aanleiding van de bevindingen zijn er nog wat mogelijkheden, vertellen Femke en Anne-Marie. “Je zou bijvoorbeeld mensen die heel tevreden waren over de hulp die ze kregen van het wijkteam, als ambassadeur kunnen aanwijzen. Dit werkt bijvoorbeeld goed in Almere Poort in het project Meet the Parents. Met die peer-to-peer of ervaringsdeskundigheid zou ook bij beleidsvorming meer rekening gehouden kunnen worden. Bij peer-to-peer zijn belangrijke elementen erkenning, herkenning, informatie en steun. De geïnterviewden geven aan dat outreachend werken van professionals, oprechte interesse en het winnen van vertrouwen ook helpt bij het overwinnen van de schaamte bij schuldenproblematiek. De persoonlijke ondersteuning en betrokkenheid van professionals is een belangrijke factor daarin (maar is ook kwetsbaar door de soms hoge werkdruk). Het is belangrijk dat de professional de inwoner ziet als mens en niet als een pakket problemen, zoals een bewoner het omschreef. Op den duur zijn de bewoners zelf ook weer echt trots als ze weer meer grip hebben op hun leven. En dat is ook precies waarvan we denken dat inspiratie gaat geven aan anderen in een dergelijke situatie: mensen die trots zijn op wat ze bereikt hebben.”
Mobility Mentoring®
Platform31 zorgt, als implementatiepartner van het Amerikaanse EMPath, voor doorontwikkeling van de Mobility Mentoring® methode in Nederland. De methode vraagt onder meer om vertaling naar de Nederlandse context, zodat het geschikt is voor toepassing in de Nederlandse hulp- en dienstverlening. Wilt u meer informatie hierover? Ga dan naar platform31.nl/mobilitymentoring
Communicatiemogelijkheden
Het is belangrijk dat mensen duidelijk worden geïnformeerd over wanneer en op welke wijze hun quote of verhaal in het openbaar verschijnt. Maak daarom vooraf een communicatie-aanpak en laat zien welke mogelijkheden er zijn. EMPath gebruikt grote posters, maar denk bijvoorbeeld ook aan een interview of persoonlijk verhaal op een platform online, een artikel in een magazine, een bundeling van ervaringen en verhalen in een boekje voor andere bewoners met een hulpvraag of quotes via social media. Verhalen worden versterkt door het gebruik van persoonlijk beeld. Maar als mensen graag anoniem willen blijven kun je ook kiezen voor foto’s uit een beeldbank, abstracte beelden of illustraties.
